کانال ترجیهی افراد در ان ال پی برای ارتباط و یادگیری (سیستم VAKOG)

کانال ترجیحی یا سیستم VAKOG چیست؟
انسان در زمانی که به دنیا می‌آید به همه حواس پنجگانه خود اهمیت می‌دهد. کودک انسان از همه حسگرهای بدن خود به یک میزان بهره می‌گیرد. او برای درک دنیای اطراف خود صداها را می‌شنود، تصاویر را می‌بیند. اشیاء را لمس می‌کند. گاهی اوقات برای اینکه از اشیاء اطراف خود سر دربیاورد آنها را در دهانش قرار می‌دهد یا اینکه به بوهایی که از اطراف به مشام او می‌رسد اهمیت می‌دهد. کانال ترجیحی حسی انسان از زمان کودکی در او شکل می گیرد.

 

 

اگر به همه حواس کودک به یک میزان اهمیت داده شود این کودک در زمانی که بزرگ می‌شود از هر پنج کانال حسی خود به یک میزان استفاده می‌کند. ولی آیا شما به عنوان پدر یا مادر این کودک به اجازه می‌دهید که برای شناسایی اشیاء آن‌ها را در دهان خود قرار دهد.

اگر او به سمت اشیاء برود و آن‌ها را در داخل دهان خود قرار دهد، فورا روی دست او می‌زنید و به او می‌گویید: دست نزن بچه!

بیشتر پدر و مادرها برای دور کردن فرزند خود از اشیاء خطرناک به او می‌گویند دست نزن بچه! این جمله همان جمله‌ای است که اگر بیشتر دقت کنید در اعماق ذهن خود هنوز آن را می‌شنوید.

با این توضیح می‌توانیم به کانال‌های ترجیحی افراد دقت کنیم. شاید بپرسید کانال‌های ترجیحی چیست؟

کانال ترجیحی افراد چگونه ایجاد می‌شود؟
افراد با توجه به محیطی که از کودکی در آن بزرگ می‌شوند و با توجه به اطلاعاتی که بیشتر مواقع از محیط اطراف خود دریافت می‌کنند به یک یا دو کانال حسی بیشتر بها می‌دهند. مثلا اگر در خانواده‌ای تلویزیون زیاد روشن باشد و تصاویر زیادی پخش شود کودک به تصاویر بیشتر توجه می‌کند و درنهایت به دیدنی‌ها بیشتر دقت می‌کند.

اگر یک خانواده به موسیقی بیشتر از تصاویر و فیلم اهمیت بدهند، مثلاً پدر یا مادر خانواده اهل موسیقی باشند و صدای سازوآواز در خانواده بیشتر شنیده شود و تلویزیون در بیشتر اوقات خاموش باشد، احتمال اینکه فرزند آن‌ها به شنیدنی‌ها بیشتر اهمیت بدهد، زیاد است. کانال ترجیحی این کودک شنوایی است.

گاهی اوقات کودکی در خانواده‌ای به دنیا می‌آید که به حس لامسه اهمیت بیشتری داده می‌شود. به این صورت کودک این خانواده کم‌کم به حس لامسه اهمیت بیشتری می‌دهد و کانال ترجیحی حسی این کودک لامسه می‌شود. به این انسان لمس محور می‌گویند.

همان‌طور که گفتیم دو حس بویایی و چشایی در کودک کم‌کم ضعیف می‌شود. ضعیف شدن حواس بویایی و چشایی اتفاقی است که برای بیشتر کودکان می‌افتد. کودکان امروزی بیشتر دید محور و شنود محور و درنهایت لمس محور هستند.

باوجود رسانه‌هایی که در زندگی امروزی موجود است کودکان بیشتر دید محور می‌شوند. ولی ما به‌عنوان شخصی که با کانال‌های ترجیحی آشنا هستیم می‌توانیم تشخیص بدهیم که چه کسی به کدام کانال حسی بیشتر اهمیت می‌دهد.

چرا تشخیص کانال ترجیحی مخاطب اهمیت دارد؟
دانستن اینکه یک شخص به کدام کانال حسی بیشتر اهمیت می‌دهد، می‌تواند در برقراری ارتباط مؤثر برای افراد مفید باشد.

مثلاً اگر کانال ترجیحی حسی او دیداری است به دیده‌ها بیشتر اهمیت می‌دهد و شما از راه شنیداری وارد شوید و یک اتفاق را به‌صورت گفتاری به او اطلاع دهید شاید به ماجرا پی نبرد و درک دقیقی از آن اتفاق نداشته باشد.

یا اینکه شخصی شنود محور است و به شنیده‌ها بیشتر اهمیت می‌دهد و شما اتفاقی را به‌صورت تصویری به او اطلاع دهید احتمال اینکه گیج شود زیاد است. یا با یک شخص لمس محور نمی‌توانید به‌صورت شنیداری و یا دیداری ارتباط برقرار کنید.

عدم تشخیص کانال ترجیحی افراد می تواند باعث ایجاد اختلافات در زندگی زناشویی شود
اگر این مهارت را داشته باشید که بتوانید کانال ترجیحی افراد را تشخیص دهید به‌راحتی می‌توانید با او ارتباط مؤثر برقرار کنید و به اهدافی که از آن ارتباط دارید دست پیدا کنید. ارتباط مؤثر غیرازاینکه کمک می‌کند تا با دیگران ارتباطات خوبی داشته باشید در خانواده‌ها هم اهمیت زیادی دارد.

وقتی‌که علت اختلافات خانوادگی را بررسی می‌کنیم، اغلب به این نتیجه می‌رسیم که زن و شوهر به دلیل داشتن کانال‌های ترجیحی مختلف نمی‌توانند ارتباط خوبی باهم داشته باشند. به همین دلیل نمی‌توانند نسبت به هم ابراز احساسات کنند و درنتیجه هرکدام فکر می‌کنند که دیگری نسبت به او بی‌علاقه است و این‌گونه است که باهم اختلاف پیدا می‌کنند.

تصور کنید زن خانواده لمس محور است و مرد دید محور. مرد می‌خواهد برای ابراز احساسات نسبت به همسرش از تصاویر استفاده کند و تصویر منظره عاشقانه‌ای را به او نشان می‌دهد. این زن کانال ترجیحی‌اش لامسه است و اصلا نمی‌تواند به تصاویر اهمیت زیادی بدهد و نتیجه می‌گیرد که شوهرش به او علاقه‌ای ندارد.

یا اینکه تصور کنید مردی شنود محور است و زن لامسه محور. زن برای ابراز عشق و علاقه نسبت به همسرش گلی را به شوهرش هدیه می‌دهد. شوهر او منتظر شنیدن کلمه دوستت دارم است، یعنی همسرش به او بگوید دوستت دارم.

ولی همسر او این موضوع را نمی‌داند و می‌خواهد با کانال ترجیحی خودش به او ابراز عشق و احساسات کند. او از کانال احساسی ترجیحی خودش استفاده می‌کند و شوهرش این عشق را درک نمی‌کند و فکر می‌کند که همسرش او را دوست ندارد.

وقتی اختلافات خانوادگی را بررسی می‌کنیم این موضوع پررنگ است و بیشتر درگیری‌ها و اختلافات با این جمله شروع می‌شود که همسرم مرا دوست ندارد.

شاید این زوجین همدیگر را دوست داشته باشند، ولی نحوه ابراز دوستی و عشق را نمی‌دانند، هرکدام از راه کانال ترجیحی خودش به دیگری می‌گوید دوستت دارم و دیگری نمی‌تواند این دوست داشتن را درک کند.

کم‌کم این عدم دریافت عشق از طرفین به سمت کدورت و تیره شدن روابط پیش می‌رود. تیرگی روابط آرام آرام به سمت اختلافات بزرگ‌تری می‌رود و درنهایت زوجین به این نتیجه می‌رسند که باید از یکدیگر جدا شوند.

اگر شخصی که ان.ال.پی می‌داند به این زوجین کمک کند که کانال ترجیحی همدیگر را به‌درستی بشناسند، می‌توانند از راه کانال ترجیحی حسی درستی به یکدیگر عشق بورزند و زندگی خوبی را تجربه کنند.

 

واکو به چه معنی است؟
به کانال‌های ترجیحی سیستم VAKO یا VAKOG هم می‌گویند.

V اولین حرف کلمه Visual است که به معنی حس بینایی است.

A اولین حرف کلمه AUDIO است که معنی این کلمه حس شنوایی است.

K اولین حرف کلمه Kinesthetic است که به معنی حس لامسه است.

O اولین حرف کلمه Olfactory است که به معنی حس بویایی است.

G اولین حرف کلمه Gustatory است که به حس چشایی مربوط است.

اگر این حروف را کنار یکدیگر بگذاریم کلمه VAKOG به دست می‌آید. به همین دلیل است که به این سیستم می‌گوییم سیستم واکو یا واکوگ.

حال سؤال این است که چگونه می‌توان کانال ترجیحی افراد را تشخیص داد. این یک مهارت است که بتوانیم کانال ترجیحی افراد را تشخیص دهیم.

اگر شما مهارت تشخیص کانال ترجیحی حسی دیگران را داشته باشید می توانید در قلب آنها نفوذ کنید و ارتباط مؤثر با آنها برقرار کنید. شما هم می‌توانید این مهارت را بیاموزید و از آن در برقراری ارتباط مؤثر با افراد دیگر استفاده کنید.

روشهای تشخیص کانال ترجیحی افراد

۱- گوش دادن به صحبت کردن افراد و دقت به کلمات آن‌ها.

اگر به افراد بگوییم که خاطره‌ای از خودش را برای ما بازگو کند و به کلماتی که می‌گوید دقت کنیم، می‌توانیم متوجه شویم که او از کدام کلمات، زیاد استفاده می‌کند. مثلاً اگر شخصی از کلماتی مانند شنیدم، گفت، موسیقی، موزیک، صوت، صدا، آهنگ، گوش دادن، ملودی و کلماتی که مربوط به گوش دادن و حس شنوایی است بیشتر استفاده می‌کند، می توان به این نتیجه رسید که آن شخص شنود محور است و کانال ترجیحی او حس شنوایی است.

و اگر شخصی از کلمات دیدن، تصویر، تصاویر، رنگ، چشم، فیلم، نگاه کن، ببین، زیبا و کلماتی که مربوط به دیدن و حس بینایی است، استفاده می‌کند، می‌توان گفت فردی دید محور است و کانال ترجیحی او چشم است.

باید با این شخص از تصاویر و دیدن صحبت کنید و اگر قصد دارید به او ثابت کنید که دوستش دارید، از تصاویر استفاده کنید و به او نشان دهید که دوستش دارید.

اگر شخصی از کلمات احساس کردن، لمس کردن، احساسات، زبر، نرم، خشن، ضخیم، لطیف، لطافت و کلماتی که به لمس کردن و احساس کردن مربوط باشد، این شخص لمس محور است و کانال ترجیحی او حس لامسه است.

برای برقراری ارتباط مؤثر با این شخص باید از لمس کردن و در آغوش گرفتن و یا هدیه دادن یک شاخه گل استفاده کنید.

دو کانال دیگر یعنی حس بویایی و چشایی در بیشتر مواقع سرکوب می‌شوند و سه کانال بینایی، شنوایی و لامسه بیشترین آمار را دارند. کمتر فردی پیدا می‌شود که به حواس چشایی و بویایی اهمیت زیادی بدهد؛ بنابراین در ارتباط مؤثر این کانال‌های احساسی اهمیت کمتری دارند.

۲- دقت به جهت حرکت چشم‌ها

حرکت چشمهای افراد در هنگام صحبت کردن افراد اهمیت زیادی دارند. اگر در هنگامی‌که افراد صحبت می‌کنند و خاطره‌ای را تعریف می‌کنند به حرکت چشمهای افراد نگاه کنید می‌توانید اطلاعاتی از کانال ترجیحی افراد به دست آورید.

برای اینکه به این نکته پی ببرید به این شکل نگاه کنید.

اگر مخاطب شما در حال صحبت باشد و شما به حرکت چشمهای او نگاه کنید با توجه به مواردی که در زیر می‌گوییم می‌توان اطلاعاتی را به دست آورد.

کانال ترجیحی انسان

اگر شخص به سمت چپ نگاه کند او در حال یادآوری شنیده‌ها است. او برای یادآوری شنیده‌هایی که قبلاً داشته است به سمت چپ نگاه می‌کند. همیشه سمت چپ نشان از یادآوری گذشته است.

حرکت چشم‌ها به سمت چپ یا راست نشان از شنود محور بودن شخص است و اگر شخصی در هنگام صحبت، مدام به سمت چپ یا راست نگاه کند به معنی این است که او شنود محور است. شنود اگر این شخص به سمت راست نگاه می‌کند به معنی این است که او دارد صداهایی را می‌سازند. او به این فکر می‌کند که چه بگوید.

اگر شخصی به سمت بالا نگاه کند دید محور کند. اگر شخص به سمت چپ و بالا نگاه کند به این معنی است که در حال یادآوری دیده‌ها است. او وقتی به سمت چپ و بالا نگاه می‌کند به این معنی است که می‌خواهد به یاد بیاورد که قبلاً چه تصاویری را دیده است.

اگر به سمت راست و بالا نگاه کند به این معنی است که در حال تصویرسازی است. شخصی که به سمت بالا و راست نگاه می‌کند به معنی این است که می‌خواهد تصویری بسازد و ادامه صحبت‌هایش را انجام دهد.

و اگر کسی به سمت پایین و چپ نگاه کند به این معنی است که در حال یادآوری احساساتی است که تجربه کرده است. اگر این شخص به سمت راست و پایین نگاه کند به این معنی است که در حال تجربه احساسات قوی است.

در کل شخصی که در هنگام صحبت کردن به پایین نگاه می‌کند فردی لمس محور است.

با توجه به نکاتی که گفته شد می‌توانید شخص را به گفتن خاطره‌ای وادار کنید و با دقت به چشم‌هایش نگاه کنید و با حرکات چشم‌هایش را بفهمید که کانال ترجیحی او کدام است.

اینکه بتوانید کانال ترجیحی یک شخص را شناسایی کنید می‌تواند شما را در جهت برقراری ارتباط مؤثر با این شخص رهنمون شود. این مهارت در مذاکرات رسمی هم می‌تواند به شما کمک کند. اگر بتوانید با کسی که با او مذاکره می‌کنید ارتباط مؤثری برقرار کنید می‌توانید به پیروزی در مذاکره امیدوار باشید.

در زندگی زناشویی ارتباط مؤثر بسیار تأثیرگذار است و می‌تواند از شکست هایی که در زندگی ممکن است اتفاق بیافتند جلوگیری کند.

پس خوب است که این مهارت را در خود تقویت کنید و با افرادی که دلتان می‌خواهد ارتباط مؤثر برقرار کنید. برقراری ارتباط مؤثر در مشاوره هم بسیار مهم است. اگر توانایی تشخیص کانال ترجیحی فردی که به او مشاوره می‌دهید را داشته باشید، می‌توانید به تأثیرگذاری روی او امیدوارتر باشید و با او راحت‌تر ارتباط مؤثر برقرار کنید