خودشناسی با آنچه در ذهن ما می‌گذرد

در مورد خودشناسی سؤالات زیادی مطرح است. علم ان‌ال‌پی (برنامه‌ریزی عصبی، کلامی) به ما کمک می‌کند تا به کمک متاپروگرام‌ها یا برنامه‌های برتر افراد به خود‌شناسی و خودسازی برسیم. اولین متاپروگارم که برای خودشناسی مطرح می‌شود شخصیت است. با شخصیت شناسی نه‌گانه می‌توانیم نقاط قوت و ضعف و همچنین دغدغه ذهنی خود را پیدا کنیم و در جهت خودشناسی و رشد خود اقدام کنیم. در این مقاله وحید قنبریان نائینی استاد ان‌ال‌پی در مورد خودشناسی با متاپروگرام شخصیت توضیح می‌دهد.

متاپروگرام یا برنامه‌های برتر، به‌مانند نرم‌افزارهایی است که در ذهن افراد کار می‌کنند و خروجی رفتاری را در انسان ایجاد می‌کند. ما با متاپروگرام‌ها می‌توانیم به خودشناسی برسیم.

 

 

خودشناسی با متاپروگرام شخصیت:

در شخصیت شناسی اینیاگرام هر شخصیت هیجان و دغدغه ذهنی مخصوص به خود را تجربه می‌کند. هیچ‌کدام از این ۹ شخصیت بر دیگری برتری ندارد. هرکدام دارای نقاط قوت و ضعف مخصوص به خود هستند. در شناسایی این برنامه برتر در خود شاید به این نتیجه برسید که فقط یک شخصیت نداشته باشید. خوب است بدانید که تمام ۹ شخصیت در ما کار می‌کنند اما یکی از آن‌ها غالب است. غالب است یعنی بیش از ۵۰ درصد شخصیت ما را تشکیل می‌دهد؛ و مابقی شخصیت‌ها در اولویت‌های بعدی ما هستند.

خودشناسی با شخصیت‌شناسی نه‌گانه اینیاگرام:

همان‌طور که گفتیم هرکدام از این شخصیت‌ها دغدغه ذهنی خاصی دارند که به ترتیب شخصیت‌ها و دغدغه ذهنی آن‌ها را مطرح می‌کنیم. در اینیاگرام شخصیت‌ها با شماره و چند صفت شناخته می‌شود.

تیپ یک اینیاگرام: کمال طلب – عالی طلب:

این تیپ شخصیتی چا چوب‌های ذهنی زیادی دارد. به این معنی که برای هر کار خود قوانینی دارد. این قوانین و چهارچوب‌ها معمولاً کمال‌گرایانِ است. دغدغه ذهنی این تیپ شخصیتی به این صورت است که می‌خواهد در همه‌چیز بهترین باشد. در تحصیل در کار در ازدواج و … . این تیپ اگر خیلی درگیر این ویژگی شود در ارتباط با خود و دیگران دچار مشکل می‌شود. نیاز است نسبت به خود و دیگران منعطف‌تر برخورد کند.

تیپ دو اینیاگرام: مهر طلب – امدادرسان:

این تیپ شخصیتی دوستان بسیار زیادی دارد. دغدغه ذهنی و حتی دغدغه او در زندگی تیپ دو دوست داشته شدن است. کمک می‌کند که دوست داشته شود. اگر کمک کند و مهر برساند اما جوابی دریافت نکند دلخور می‌شود. تیپ دو نیاز است بین رسیدگی به خود و دیگران تعادل برقرار کند تا دچار دلخوری نشود. راحت‌تر نه بگوید. اول به خود و خانواده خود رسیدگی کند و سپس دیگران.

تیپ سه اینیاگرام: موفقیت طلب – شهرت‌طلب:

این تیپ شخصیتی به این توجه دارد که چه چیزی مد است و سعی می‌کند در آن اول شود. تیپ یک دوست دارد در همه‌چیز اول شود ولی تیپ سه در یک موضوع خاص. دغدغه ذهنی تیپ سه این است که نکند موفق نشوم. نکند ارزشمند نباشم. به همین دلایل مدام در رقابت است. زندگی را رقابتی پیش می‌برد. نیاز است که به احساسات شخصی خود نیز توجه کند. حسادت خود را هم کنترل کند.

تیپ چهار اینیاگرام: هنر طلب- رمانتیک:

این تیپ شخصیتی بسیار حساس است. دغدغه‌ای که دارد این است که نکند دیده نشود. نکند خاص نباشد. بسیار دنبال درک شدن است. اگر رفتار خاص یا پوشش خاصی که دارد یا کار خاصی که می‌کند دیده نشود دچار افسردگی می‌شود. نیاز است بداند که همه مانند او احساساتی نیستند و احساسات خود را مدیریت کند.

تیپ پنج اینیاگرام: دانش‌طلب – فکور:

تیپ پنج اینیاگرام مدام دنبال آگاهی است. معمولاً در حال کسب دانش هستند. دغدغه ذهنی آن‌ها این است که نکند آگاه نباشم. نکند رفتاری بدون دانش و آگاهی انجام دهم. نیاز است که کمی بیشتر به خودشان اعتماد کنند. بیشتر در جمع‌ها حضور پیدا کنند.

تیپ شش اینیاگرام: عدالت‌طلب صادق و منصف:

این تیپ شخصیتی اخلاق‌مداری است. عدالت را در کارهای خود در نظر می‌گیرد. مثلاً مهر می‌رساند و مهر می‌خواهد. دغدغه ذهنی تیپ شش این است که نکند از پس مشکلات برنیاید. نیاز است به توانایی‌های خود و دیگران بیشتر اعتماد کند. کمتر به دیگران شک کند.

تیپ هفت اینیاگرام: تنوع‌طلب – شوخ‌طبع:

تیپ هفت اینیاگرام بسیار شاد و لذت‌جو است. از سختی‌های زندگی گریزان است. دغدغه‌ای که دارد این است که محدود نشود. به همین دلیل تنوع‌طلب می‌شود. نیاز است کمی زندگی را بیشتر جدی بگیرد.

تیپ هشت اینیاگرام: قدرت‌طلب جسور و سلطه‌گر:

تیپ هشت دوست دارد دیگران را رهبری کند. به هیچ‌وجه از ضعف خوشش نمی‌آید. دغدغه این شخصیت این است که نکند ضعیف باشد. نکند دیگران بر او مسلط شوند. نیاز است از قدرت خود در راستای کمک به دیگران استفاده کند. کمی به نظرات دیگران هم اهمیت دهد.

تیپ نه اینیاگرام: راحت‌طلب میانجی:

این تیپ شخصیتی به دنبال این است که همه باهم خوب باشند. با هیچ‌کس کاری ندارد و دوست دارد بقیه هم با او کاری نداشته باشند. دغدغه ذهنی که دارد این است که نکند در کاری اذیت شود. نیاز است که برای خود برنامه بریزد. حتماً ورزشی را هم دنبال کند.

 

مزیت شناسایی تیپ شخصیتی:

ما می‌توانیم با شناسایی تیپ‌های شخصیتی که درون ما کار می‌کنند به خودشناسی برسیم. زمانی که به خودشناسی برسیم می‌توانیم بر احساسات و افکار خود مدیریت داشته باشیم. می‌توانیم در انتخاب شریک عاطفی در انتخاب شغل و … بهترین انتخاب‌ها را داشته باشیم. خودشناسی خداشناسی است.

توانگر باشید

وحید قنبریان نائینی